به گزارش اختصاصی گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «راوی خبر»، زهرا اسکندری، عضو هیأت علمی و مدیر گروه فوریت‌های پزشکی و سلامت در حوادث و فوریت‌ها، دانشگاه علوم پزشکی البرز طی یادداشتی نوشت: تغییرات اقلیمی امروز به یکی از مهم‌ترین چالش‌های توسعه پایدار در جهان تبدیل شده است؛ پدیده‌ای که ابعاد زیست‌محیطی، اقتصادی‌ ـ اجتماعی، روانی، سلامتی و حتی سیاسی جوامع را تحت تأثیر قرار داده و شواهد علمی نشان می‌دهد در سال‌های آینده نیز شدت و گستره اثرات آن افزایش خواهد یافت، این تغییرات بسته به نوع و شدت، می‌توانند پیامدهایی ناگهانی و جبران‌ناپذیر برای سلامت عمومی ایجاد کنند.

طبق گزارش‌های سازمان جهانی بهداشت، هم‌اکنون حدود ۱/۳ میلیارد نفر ـ معادل ۱۶ درصد جمعیت جهان ـ با نوعی از معلولیت زندگی می‌کنند؛ رقمی که پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ دو برابر شود. با وجود این جمعیت گسترده، افراد دارای معلولیت همچنان در پژوهش‌ها و سیاست‌گذاری‌های مرتبط با اقلیم کمتر دیده شده‌اند و حضور آنان در فرایندهای تصمیم‌سازی، به‌ویژه در حوزه‌های مرتبط با تغییرات آب‌وهوایی، بسیار اندک است.

تغییرات اقلیمی به‌طور مستقیم حق سلامت افراد دارای معلولیت را تهدید می‌کند. افزایش موج‌های گرما، سیل، طوفان، آتش‌سوزی جنگل‌ها و سایر رخدادهای شدید اقلیمی، آنان را بیش از دیگران در معرض خطر قرار می‌دهد. آمارها نشان می‌دهد نرخ مرگ‌ و میر افراد دارای معلولیت در بلایای طبیعی تا چهار برابر بیشتر از سایر افراد است؛ آماری تلخ که ریشه آن در نبود برنامه‌ریزی فراگیر، ضعف سامانه‌های هشدار اولیه، محدودیت دسترسی به خدمات درمانی، مشکلات حمل‌ و نقل و نگرش‌های تبعیض‌آمیز است.

تغییرات آب‌وهوایی همچنین به‌صورت غیرمستقیم نابرابری‌های موجود را تشدید می‌کند: دسترسی دشوارتر به خدمات بهداشتی، افزایش فقر، محدودیت در آموزش و اشتغال، و دشواری تهیه مسکن مناسب تنها بخشی از موانعی است که افراد دارای معلولیت با آن مواجه‌اند.

با وجود این چالش‌ها، سازگاری با تغییرات اقلیمی یک فرصت تاریخی برای ارتقای عدالت در سلامت است؛ فرصتی که در صورت اجرای صحیح، می‌تواند به تحقق اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد در حوزه برابری سلامت بینجامد. این مسیر اما تنها با تکیه بر اصول حقوق بشری همچون مشارکت، فراگیری، توانمندسازی، عدم تبعیض و دسترسی ممکن است.

دستیابی به برابری سلامت سازگار با اقلیم، مستلزم تقویت واقعی رهبری و مشارکت افراد دارای معلولیت در همه مراحل برنامه‌ریزی و اجراست. آنان باید بتوانند نیازهای خود را بیان کنند و در طراحی راه‌حل‌ها نقش مستقیم داشته باشند؛ مشارکتی که باید مبتنی بر داده‌های دقیق، شاخص‌های معلولیت و تحلیل‌های چندبعدی باشد.

در راستای شعار امسال روز جهانی معلولین، «فراگیرسازی جامعه؛ تلفیق اجتماعی افراد دارای معلولیت»، ضروری است دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی اقدامات زیر را در اولویت قرار دهند:

به رسمیت شناختن سازمان‌های مردم‌نهاد حوزه معلولیت به‌عنوان ذینفعان اصلی در برنامه‌ریزی و اجرای سیاست‌های سازگاری با تغییرات اقلیمی.

تولید و استفاده از داده‌های تفکیک‌شده بر اساس نوع معلولیت برای تدوین سیاست‌های دقیق، علمی و عادلانه.

ایجاد بسترهای لازم برای ظرفیت‌سازی و تقویت رهبری افراد دارای معلولیت تا صدای آنان در میزهای تصمیم‌گیری شنیده و در سیاست‌گذاری‌ها اثرگذار باشد.

آینده زمانی پایدار و امن خواهد بود که همه اقشار جامعه در آن دیده شوند؛ و این فراگیری، بدون حضور و رهبری افراد دارای معلولیت در مدیریت بحران اقلیمی، هرگز محقق نخواهد شد.

انتهای خبر/