امام رضا (علیه‌السلام) جلوه‌ای از صبر و ولایت

یادداشت اختصاصی؛

امام رضا (علیه‌السلام) جلوه‌ای از صبر و ولایت

امام رضا (علیه‌السلام)، هشتمین امام شیعیان، نماد علم و تقوا بود که در دوران سخت سیاسی زندگی می‌کرد. شهادت مظلومانه امام رضا (ع) نقطه عطفی در تاریخ اسلام است که همواره الهام‌بخش پیروانش باقی مانده است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «راوی خبر»؛ امام علی بن موسی الرضا (علیه‌السلام)، هشتمین امام شیعیان، در سال ۱۴۸ هجری قمری در مدینه به دنیا آمدند. ایشان فرزند امام موسی بن جعفر (علیه‌السلام) و نجمه خاتون بودند. در زمان حیات مبارکشان، دوران حکومت عباسیان بود، که یکی از سخت‌ترین دوران‌های فشار بر اهل بیت (علیهم‌السلام) و شیعیان محسوب می‌شود. امام رضا (ع) با ویژگی‌هایی چون علم فراوان، کرامت، تواضع و صبر، جایگاه والایی در میان مسلمانان داشتند؛ حتی بسیاری از دانشمندان اهل سنت نیز به علم و تقوای ایشان اذعان داشته‌اند.

یکی از ویژگی‌های برجسته‌ی امام رضا (ع) بحث‌های علمی با علمای ادیان مختلف بود. مأمون عباسی برای تضعیف موقعیت ایشان، مناظراتی را با دانشمندان مسیحی، یهودی، زرتشتی و حتی برخی از متکلمان مسلمان ترتیب داد، اما امام رضا (ع) با علم گسترده‌ی خود و استدلال‌های قوی، همگان را شگفت‌زده کرده و پیروز مناظرات می‌شدند. این مناظرات، نه‌تنها باعث تحقیر امام نشد، بلکه بر محبوبیت ایشان افزود.

یکی از مهم‌ترین رویدادهای دوران امامت ایشان، ولایتعهدی اجباری بود. مأمون عباسی، پس از به شهادت رساندن امام موسی کاظم (ع) و ایجاد ناآرامی‌های گسترده در کشور، برای کنترل اوضاع سیاسی و جلب نظر شیعیان، تصمیم گرفت امام رضا (ع) را از مدینه به خراسان بیاورد و با فشار و تهدید، ایشان را وادار کرد که ولایتعهدی را بپذیرند. این پذیرش، نه از سر علاقه به قدرت، بلکه از روی اجبار و برای حفظ جان شیعیان بود. امام بارها در سخنان خود به این نکته اشاره کردند که "من به اکراه ولیعهد شده‌ام".

امام رضا (ع) در سفر خود از مدینه به خراسان، از شهرهای زیادی عبور کردند. یکی از این شهرها نیشابور بود که در آنجا حدیث معروف سلسلة الذهب را نقل فرمودند. در این حدیث، امام فرمودند:
«کلمه لا اله الا الله حصنی، فمن دخل حصنی امن من عذابی». سپس فرمودند: «بشرطها وأنا من شروطها»؛ یعنی توحید، قلعه‌ی محکم الهی است، و من (امام) شرط ورود به آن هستم.

در نهایت، پس از مدتی که امام رضا (ع) در مرو زندگی کردند، محبوبیت روزافزون ایشان موجب ترس مأمون شد. خلیفه عباسی که از نفوذ ایشان در دل مردم واهمه داشت، تصمیم به حذف فیزیکی ایشان گرفت. طبق منابع تاریخی، مأمون با انگور یا اناری که با زهر آغشته شده بود، امام را مسموم کرد. امام پس از چند روز بیماری، در روز ۲۹ صفر سال ۲۰۳ هجری قمری به شهادت رسیدند.

پیکر مطهر امام رضا (ع) در طوس، که امروزه به مشهد مقدس معروف است، دفن شد. از آن زمان تا کنون، مرقد نورانی ایشان یکی از مهم‌ترین مراکز زیارتی مسلمانان، به‌ویژه شیعیان، در سراسر جهان است. مردم ایران و سایر کشورها، هر ساله در ایام شهادت ایشان، با شور و اندوه فراوان به سوگواری پرداخته و عشق و ارادت خود را به ساحت مقدس ایشان ابراز می‌کنند.

زیارت امام رضا (ع)، نه‌فقط یک سفر معنوی، بلکه تجدید پیمانی با خط ولایت و مقاومت در برابر ظلم است. نام ایشان همواره با معرفت، صبر، علم و ایثار همراه است؛ و حرم ملکوتی‌شان، پناهگاه دل‌های عاشق و مجروح است.

انتهای خبر/