
یک استاد دانشگاه در گفتگو با «راوی خبر»:
احترامی فراتر از مرزهای مذهبی
حجت الاسلام و المسلمین رضا باقیزادهپلامی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «راوی خبر»؛ بیان کرد: شخصیت والای امام رضا (علیه السلام) به عنوان هشتمین اختر تابناک امامت و ولایت، نه تنها در میان شیعیان جایگاهی رفیع و بیبدیل دارد، بلکه در میان پیروان سایر ادیان و مذاهب، به ویژه اهل سنت نیز از احترام و تکریم ویژهای برخوردار است. این احترام و تکریم، ناشی از فضایل اخلاقی، دانش گسترده، زهد و تقوا، بردباری و مدارا، و تلاشهای بیوقفه ایشان در جهت گسترش صلح و عدالت در جامعه است. در این یادداشت، تلاش میشود تا با بررسی دیدگاهها و نظرات مختلف، تصویری جامع از جایگاه امام رضا (علیه السلام) در میان سایر ادیان و مذاهب، به ویژه اهل سنت ارائه شود.
ریاست دانشکده گروه مستقل معارف اسلامی و عضو هیئت علمیه دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه افزود: در میان اهل سنت، امام رضا (علیه السلام) به عنوان یکی از بزرگان اهل بیت (علیهم السلام) و از نوادگان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مورد احترام و تکریم قرار دارند. بسیاری از علمای اهل سنت، در کتب تاریخی و روایی خود، به فضایل و مناقب امام رضا (علیه السلام) اشاره کرده و ایشان را به عنوان یک عالم ربانی، عابدی زاهد و شخصیتی مورد اعتماد و وثوق معرفی کردهاند.
وی بیان کرد: یکی از اصول اعتقادی مهم در میان اهل سنت، احترام به اهل بیت (علیهم السلام) پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) است. اهل سنت، اهل بیت (علیهم السلام) را به عنوان فرزندان، نوادگان و نزدیکان پیامبر (صلی الله علیه و آله) مورد احترام و محبت قرار میدهند و معتقدند که آنان از جایگاه والایی در نزد خداوند و پیامبر (صلی الله علیه و آله) برخوردارند. امام رضا (علیه السلام) نیز به عنوان یکی از نوادگان پیامبر (صلی الله علیه و آله) و از بزرگان اهل بیت (علیهم السلام)، در میان اهل سنت مورد احترام و تکریم قرار دارند.
باقیزادهپلامی در ادامه افزود: بسیاری از علمای اهل سنت، به علم و دانش گسترده امام رضا (علیه السلام) اعتراف کردهاند. ایشان، امام رضا (علیه السلام) را به عنوان یکی از علمای برجسته و صاحبنظر در مسائل مختلف دینی، فقهی و کلامی معرفی کردهاند. مناظرات علمی امام رضا (علیه السلام) با علمای سایر ادیان و مذاهب در دربار مأمون عباسی، گواهی بر این مدعا است.
این استاد دانشگاه در ادامه بیان کرد: علمای اهل سنت، امام رضا (علیه السلام) را به عنوان یک زاهد عابد، متقی و پرهیزکار توصیف کردهاند. ایشان، امام رضا (علیه السلام) را به عنوان کسی که زندگی خود را وقف عبادت و اطاعت از خداوند کرده و از لذتهای دنیوی دوری گزیده است، معرفی کردهاند.
وی در ادامه افزود: برخی از علمای اهل سنت، روایاتی را از امام رضا (علیه السلام) در کتب حدیثی خود نقل کردهاند. این روایات، در زمینههای مختلفی مانند اخلاق، فقه، تفسیر و کلام هستند و نشان میدهند که امام رضا (علیه السلام) در میان اهل سنت به عنوان یک منبع معتبر برای کسب دانش و معرفت شناخته میشدهاند.
او در ادامه بیان کرد: برخی از اهل سنت، به زیارت قبر امام رضا (علیه السلام) در مشهد مقدس میروند و ایشان را به عنوان یک ولی الهی مورد تکریم و احترام قرار میدهند. این زیارت، نشان میدهد که امام رضا (علیه السلام) در میان اهل سنت به عنوان یک شخصیت معنوی و مورد احترام شناخته میشوند.
باقیزاده پلامی در ادامه افزود: امام رضا (علیه السلام) به دلیل داشتن صفات برجسته اخلاقی و رفتاری، در میان پیروان سایر ادیان نیز مورد احترام و تکریم قرار داشتهاند. ایشان، با بردباری و مدارا با پیروان سایر ادیان برخورد میکردند و همواره تلاش میکردند تا با گفتوگو و تبادل نظر، اختلافات را کاهش داده و صلح و دوستی را در جامعه گسترش دهند.
وی در ادامه افزود: امام رضا (علیه السلام) در دربار مأمون عباسی، مناظرات علمی متعددی با علمای سایر ادیان مانند یهود، مسیحیت و زرتشتیت برگزار کردند. در این مناظرات، امام رضا (علیه السلام) با استفاده از دانش گسترده خود و استدلالهای منطقی، به اثبات حقانیت اسلام و برتری آن بر سایر ادیان میپرداختند. با این حال، ایشان همواره با احترام و ادب با علمای سایر ادیان برخورد میکردند و به آنان اجازه میدادند تا نظرات خود را آزادانه بیان کنند.
باقیزاده پلامی افزود: امام رضا (علیه السلام) به عقاید و باورهای سایر ادیان احترام میگذاشتند و هرگز به آنان توهین نمیکردند. ایشان معتقد بودند که هر کس حق دارد تا دین و مذهب خود را آزادانه انتخاب کند و هیچ کس نباید به خاطر دین و مذهب خود مورد آزار و اذیت قرار گیرد.
وی تصریح کرد: امام رضا (علیه السلام) از حقوق پیروان سایر ادیان در جامعه حمایت میکردند و تلاش میکردند تا آنان از حقوق برابر با سایر شهروندان برخوردار باشند. ایشان معتقد بودند که همه شهروندان، صرف نظر از دین و مذهب خود، باید از حقوق اساسی مانند حق زندگی، حق آزادی، حق آموزش و حق کار برخوردار باشند.
این استاد دانشگاه در ادامه بیان کرد: شخصیت والای امام رضا (علیه السلام) و رفتارهای انساندوستانه ایشان، تأثیر عمیقی بر پیروان سایر ادیان گذاشته بود. بسیاری از پیروان سایر ادیان، به امام رضا (علیه السلام) به عنوان یک رهبر معنوی و یک الگوی اخلاقی نگاه میکردند و از ایشان پیروی میکردند.
وی در ادامه با بیان نمونههایی از احترام به امام رضا (علیه السلام) در میان اهل سنت افزود: ابن حبان: ابن حبان، یکی از علمای برجسته اهل سنت، در کتاب الثقات امام رضا (علیه السلام) را به عنوان یکی از افراد مورد اعتماد و وثوق معرفی کرده است. ابن خلکان: ابن خلکان، مورخ مشهور اهل سنت، در کتاب وفیات الاعیان به ذکر نام و نسب امام رضا (علیه السلام) پرداخته و ایشان را به عنوان یکی از بزرگان اهل بیت (علیهم السلام) معرفی کرده است. سمعانی: سمعانی، عالم و محدث اهل سنت، در کتاب الانساب به ذکر نام و نسب امام رضا (علیه السلام) پرداخته و ایشان را به عنوان یکی از نوادگان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) معرفی کرده است. ذهبی: ذهبی، مورخ و محدث مشهور اهل سنت، در کتاب سیر اعلام النبلاء به ذکر نام و نسب امام رضا (علیه السلام) پرداخته و ایشان را به عنوان یکی از بزرگان اهل بیت (علیهم السلام) معرفی کرده است. یاقوت حموی: یاقوت حموی، جغرافیدان و مورخ مشهور اهل سنت، در کتاب معجم البلدان به ذکر نام شهر مشهد و حرم مطهر امام رضا (علیه السلام) پرداخته و آن را به عنوان یکی از اماکن زیارتی مهم در ایران معرفی کرده است.
این استاد دانشگاه دلایل احترام به امام رضا (علیه السلام) در میان سایر ادیان و مذاهب را چنین عنوان کرد: امام رضا (علیه السلام) از نوادگان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) بودند و این نسبت، باعث شده بود تا در میان مسلمانان، از جمله اهل سنت، مورد احترام و تکریم قرار گیرند. امام رضا (علیه السلام) از علم و دانش گستردهای در زمینههای مختلف دینی، فقهی، کلامی و فلسفی برخوردار بودند و این امر، باعث شده بود تا در میان علما و اندیشمندان سایر ادیان نیز مورد احترام و تکریم قرار گیرند. امام رضا (علیه السلام) به زهد و تقوا مشهور بودند و زندگی خود را وقف عبادت و اطاعت از خداوند کرده بودند. این امر، باعث شده بود تا در میان افراد متدین و خداپرست سایر ادیان نیز مورد احترام و تکریم قرار گیرند. امام رضا (علیه السلام) با بردباری و مدارا با پیروان سایر ادیان برخورد میکردند و همواره تلاش میکردند تا با گفتوگو و تبادل نظر، اختلافات را کاهش داده و صلح و دوستی را در جامعه گسترش دهند. این امر، باعث شده بود تا در میان افراد صلحجو و مدافع حقوق بشر سایر ادیان نیز مورد احترام و تکریم قرار گیرند.
باقیزادهپلامی در پایان بیان کرد: امام رضا (علیه السلام) از حقوق پیروان سایر ادیان در جامعه حمایت میکردند و تلاش میکردند تا آنان از حقوق برابر با سایر شهروندان برخوردار باشند. این امر، باعث شده بود تا در میان فعالان حقوق بشر و مدافعان آزادی مذهبی سایر ادیان نیز مورد احترام و تکریم قرار گیرند. امام رضا (علیه السلام) شخصیتی فرامذهبی و فرادینی بودند که با فضایل اخلاقی، دانش گسترده، زهد و تقوا، بردباری و مدارا، و تلاشهای بیوقفه خود در جهت گسترش صلح و عدالت در جامعه، توانستند در دلهای پیروان سایر ادیان و مذاهب، به ویژه اهل سنت، جایگاهی رفیع و بیبدیل به دست آورند. احترام و تکریم امام رضا (علیه السلام) در میان سایر ادیان و مذاهب، نشان میدهد که شخصیتهای بزرگ و الگوهای اخلاقی، میتوانند فراتر از مرزهای دینی و مذهبی، مورد احترام و محبت همگان قرار گیرند.
انتهای خبر/