گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «راوی خبر»؛ در گفتگو با فرشته کلانتر کارشناس مسائل حقوقی در مورد شرایط ماده  336 قانون مدنی و اجرت المثل ایام زوجیت بیان داشت:
تبصره ماده 336 قانون مدنی هم شرایط زیر را بیان کرده است که در صورت تحقق همه آنها زن می تواند از شوهر خود مطالبه اجرت المثل کند.
الف: کار شرعا به عهده زن نبوده باشد.
ب: عرفا برای آن کار اجرت المثل باشد.
ج: کارها به دستور زوج انجام شده باشد.
د: زن با عدم قصد تبرع آن کارها را انجام داده باشد.

پخت غذا، نظافت منزل، رسیدگی به امور تحصیلی و غیر تحصیلی فرزندان و دغدغه رتق و فتق همه جانبه‌ی خانواده همان شغل ۲۴ ساعته بدون مزدی است که اگرچه تمام مادران شاغل و غیر شاغل روزانه مشغول انجام آن هستند اما اهمیت آن به دلیل "بی‌مزد بودن" در توجه به زنان خانه‌داری که شاغل نیستند و حقوقی دریافت نمی‌کنند، بیشتر احساس می‌شود.

عموم زنان کارهای خانه را با عشق و بدون طلب مالی برای آن انجام می‌دهند و اغلب زمانی آن را طلب می‌کنند که با همسر خود به مشکلی بر خورده و برای زحمات سالیانه خود در زندگی مشترک اجرت المثل را طلب می‌کنند.

 «اجرت المثل» از جمله حقوقی است که در هنگام طلاق به دلیل انجام کارهای خانه با شرایطی خاص به زن تعلق می‌گیرد و این شرایط به نحوی است که عملا در برخی موارد دریافت آن غیر ممکن است.

یکی از حقوق ويژه اسلام برای زنان اين است که هيچ مردی نمي تواند تا وقتي تمامی حق و حقوق همسرش را پرداخت نکرده او را طلاق دهد. اجرت المثل نيز يکی از همان حقوق ويژه ای است که شرع و قانون برای زنان در نظر گرفته و در واقع اجرت المثل بحثی شرعی است.
در اسلام زن وظايف خاصي در زندگی زناشويی دارد که توسط قانون و شرع برشمرده شده است. اين وظايف شامل تمکين عام و تمکين خاص است.

مطابق قانون به محض ازدواج، ميان زوجين وظايف و تکاليفی برقرار می شود که آنها بايد نسبت به يکديگر آن را انجام دهند.
تمکين عام به معنی حضور زن در زندگي مشترک و عمل به وظايفی است که شرع و قانون تعيين کرده است. مثلا زن شرعا نمی تواند بدون اجازه همسرش از خانه خارج شود. ادامه تحصيل و کار کردن زن در خارج از منزل نيز بايد با اجازه شوهر باشد، هرچند در حال حاضر بسياری از زنان اين حقوق را در عقدنامه دريافت مي کنند.
تمکين خاص به معنی عمل کردن زن به وظايف زناشويی است. حال اگر زن در طول زندگي مشترک و در خانه همسر خود کاری بجز اين موارد را به دستور شوهر انجام دهد، مستحق پاداشی است که به آن اجرت المثل گفته مي شود.

نکته جالب اين که زناني که فقط خانه دار هستند در زمان کارشناسي اجرت المثل رقم های بهتری دريافت مي کنند. تعداد فرزندان نيز از موارد موثر در کارشناسي اجرت المثل است. اگر مادری فرزند خود را از شير خود تغذيه کرده باشد نيز مشمول دريافت اجرت المثل بيشتری است. اين که زني هنگام ازدواج، فرزند يا فرزندان قبلي همسرش از زن سابقش را نيز بزرگ کند، باز هم سبب افزايش ميزان اجرت المثل زن مي شود. ممکن است مردی بخشی از ايام زندگي خود را در ماموريت کاری خارج از کشور يا مثلا زندان گذرانده باشد. اين مساله نيز در کاهش يا افزايش اجرت المثل موثر است. معمولا برای ايام عقد و زماني که زن در خانه پدرش است و با همسرش دچار مشکل مي شود اجرت المثلی تعلق نمی گيرد.

شرایط تعلق اجرت‌المثل کدام است؟
باید توجه داشت که اجرت‌المثل در طول شرط مالی ضمن عقد در مورد کارهای زوجه در امر خانه‌داری و نیز در طول اجرت‌المسمی است. یعنی اگر زوجه در امور خانه‌داری، شرط ضمن عقد داشته باشد، نوبت به اجرت‌المثل نمی‌رسد.
زوجه نباید قصد تبرع داشته باشد؛ چرا که اگر در انجام کارهای خانه‌داری از ابتدا قصد و نیت تبرع و به اصطلاح رایگان داشته باشد، نمی‌تواند اجرت‌المثل ایام زوجیت را بگیرد.
درخواست طلاق نباید از سوی زوجه باشد و لازم است که شوهر قصد طلاق داشته باشد. البته اگر تقاضای طلاق که از سوی زوج شده است، ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار زوجه باشد، در این صورت نیز اجرت‌المثل به او تعلق نمی‌گیرد. چنانچه زوجه کارهایی را که شرعا بر عهده وی نبوده، به دستور زوج و با نداشتن قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود، دادگاه اجرت‌المثل کارهای انجام‌ گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم می‌کند.

میزان و مبلغ اجرت المثل زن در سال ۱۴۰۲ ، میزان مشخصی نداشته و توسط کارشناس و با در نظر گرفتن شرایط لازم، تعیین می گردد.

فرشته کلانتر

انتهای خبر/