به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «راوی خبر»؛ دکتر مرضیه حدادی، دکترای هوش مصنوعی و مدرس دانشگاه طی یادداشتی نوشت: در دنیای امروز، میدان نبرد دیگر محدود به مرزها و خاک نیست؛ بلکه به ذهن‌ها و ادراک عمومی کشیده شده است. شبکه‌های اجتماعی که در نگاه نخست ابزار سرگرمی یا ارتباط به‌نظر می‌رسند، در واقع به صحنه‌ای برای اعمال نفوذ شناختی و جنگ نرم تبدیل شده‌اند. دشمنان یک ملت برای برهم زدن انسجام داخلی یا القای ناامیدی، دیگر نیازی به جنگ مستقیم و رویارویی نظامی ندارند؛ کافی است الگوریتم‌های پیشنهادگر را به سود اهداف خود دستکاری کنند.

الگوریتم‌های شبکه‌های اجتماعی، مانند اکسپلور اینستاگرام، فید توییتر (X) یا ریلز تیک‌تاک – بر اساس تحلیل رفتار کاربران طراحی شده‌اند تا بیشترین زمان تعامل و حضور را از مخاطب بگیرند. اما همین الگوریتم‌ها، اگر به‌صورت هدفمند و سازمان‌یافته تغذیه شوند، می‌توانند به ابزاری برای جنگ شناختی بدل شوند. پژوهش‌های علمی نشان می‌دهد که تکرار یک محتوا، حتی اگر غلط یا تحریف‌شده باشد، باعث می‌شود مغز انسان آن را باورپذیرتر و آشناتر تلقی کند. به همین دلیل، عملیات‌های روانی سازمان‌یافته اغلب از شبکه‌های حساب‌های جعلی (Botnet) استفاده می‌کنند. این حساب‌ها با لایک، کامنت و اشتراک‌گذاری مصنوعی، یک محتوای خاص را پررنگ و برجسته کرده و آن را به چشم کاربر عادی می‌رسانند.

 در نتیجه، فرد کم‌کم وارد اتاق پژواک دیجیتال می‌شود؛ فضایی که در آن اخبار، تحلیل‌ها و حتی احساسات او به‌طور نامحسوس در جهت اهداف دشمن بازتعریف می‌گردد. این نوع نفوذ خطرناک است زیرا بدون شلیک حتی یک گلوله، جنگی تمام‌عیار در جریان است؛ جنگی که قربانیان واقعی دارد. از منظر هوش مصنوعی، شناسایی این مداخلات بسیار دشوار است. دلیل اصلی آن، استفاده مهاجمان از مدل‌های یادگیرنده پیشرفته – مانند شبکه‌های عصبی زبانی و سیستم‌های توصیه‌گر – است که می‌توانند رفتار انسان را به‌طور دقیق شبیه‌سازی کنند.

 بنابراین، دفاع در برابر این تهدیدات صرفاً با ابزار فنی امکان‌پذیر نیست. راهکار اساسی، تقویت تاب‌آوری شناختی جامعه از طریق آموزش سواد رسانه‌ای، آگاهی‌بخشی عمومی و هوشیاری جمعی است. در شرایط ژئوپلیتیک حساس ایران که همواره هدف جنگ‌های ترکیبی و عملیات روانی قرار دارد، هر شهروند ایرانی می‌تواند یا طعمه این جنگ پنهان باشد یا مدافعی آگاه در خط مقدم دفاع از ادراک ملی. در نهایت باید درک کنیم که اکسپلور ما ممکن است میدان مین ذهنی باشد. اگر این واقعیت را نپذیریم و آماده مقابله با آن نباشیم، هیچ سپری قادر به محافظت از افکار و باورهای ما نخواهد بود.

 انتهای خبر/