
فهرستی از فرماندهان ارشد حزبالله؛
فرماندهانی که رژیم صهیونسیتی از آنها میترسید
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «راوی خبر»؛ علی کرکی در سال ۱۹۶۷ میلادی (۱۳۴۶ شمسی) در روستای عین بوسور در منطقه نبطیه در جنوب لبنان به دنیا آمد. او به عنوان نفر سوم حزبالله لبنان و یک نخبه در عملیاتهای چریکی، جایگاه مهمی در سلسله مراتب نظامی این گروه داشت. به دلایل امنیتی، تاکنون هیچ تصویری از او منتشر نشده و او هیچگونه حضور رسانهای نداشته است.
نکته مهم درباره علی کرکی این است که هیچ اطلاعات دقیقی از زندگی شخصی و خانوادگی او در دسترس نیست و مانند بسیاری از فرماندهان نظامی حزبالله، زندگی پنهانی داشته است. او به طور کامل مخفیانه زندگی میکرد تا اسرائیل نتواند مکانهای طراحی عملیات وی و قرارگاه فرماندهی ارشد حزبالله را شناسایی و مورد حمله (ترور) قرار دهد.
علی کرکی، پیش از پیوستن به حزبالله، از دانشگاه لبنان فارغالتحصیل شد. فعالیتهای خود را با شرکت در عملیات نظامی علیه ارتش اسرائیل در جریان تهاجم این ارتش به بیروت در سال ۱۹۸۲ آغاز کرد و بهتدریج موفق به کسب درجات و پیشرفتهای زیادی در صفوف مقاومت شد و به یکی از مهمترین فرماندهان حزبالله تبدیل گشت.
به عنوان یک فرمانده میدانی، علی کرکی دارای تجربیات گستردهای در جنگهای چریکی و غیرمتعارف بود و به دلیل تواناییهای بالایش در هدایت نیروها و استفاده از استراتژیهای نظامی پیچیده، یکی از افراد مورد اعتماد رهبری حزبالله محسوب میشد.
علی کرکی بهعنوان رهبر جبهه جنوب در حزبالله لبنان شناخته میشد. تلآویو در بهمنماه سال ۱۴۰۲ با بمبگذاری در یک خودرو در شهر نبطیه اقدام به ترور وی کرد، اما او در آن زمان در خــودرو مــورد نظر نبــود و از محل ترور دور شده بود. در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴ (۶ مهر ۱۴۰۳)، او در اثر حمله هوایی اسرائیل به ضاحیه بیروت به همراه سید حسن نصرالله به شهادت رسیدند.
ابراهیم عقیل
ابراهیم عقیل در دسامبر ۱۹۶۲ میلادی (آذر ۱۳۴۱ شمسی) در ناحیه بقاع لبنان به دنیا آمد. او به عنوان مغز متفکر عملیاتهای حزبالله و فرمانده نظامی برجسته این گروه شناخته میشود و گردان رضوان را تأسیس کرده است.
یکی از دلایل برجسته شدن نام او در سطح بینالمللی، قرار گرفتن در فهرست افراد تحت تعقیب ایالت متحده آمریکا (لیست سیاه) است. جایگاه او در ساختار حزبالله لبنان به عنوان یکی از بنیانگذاران عمل اسلامی در بیروت شناخته میشود. او یکی از رهبران عملیاتهای قهرمانانه در جریان تهاجم نیروهای اشغالگر به بیروت در اوایل دهه ۱۹۸۰ بود و در اوایل دهه ۱۹۹۰ مسئولیت آموزش مرکزی حزبالله را بر عهده گرفت و نقشی اساسی در توانمندسازی انسانی در تشکیلات مقاومت ایفا کرد.
ابراهیم عقیل همچنین عضو یکی از هستههای پنج نفری در اطراف عماد مغنیه از آغاز عملیاتهای نظامی حزبالله لبنان بود. پس از فواد شکر، او بالاترین مقام فرماندهی نظامی در حزبالله را بر عهده داشت و از سال ۲۰۰۸، سمت دبیری کل در امور عملیات حزبالله را عهدهدار شد.
ابراهیم عقیل همچنین فرماندهی یگان رضوان را عهدهدار بود. پس از ترور فواد شکر، او به عنوان مسئول اداره عملیات ویژه حزبالله منصوب شد. عقیل از ابتدای نبرد طوفان الاقصی، عملیاتهای نظامی یگان رضوان حزبالله در جبهه حمایت از غزه را طراحی و بر آنها نظارت میکرد.
او در انفجار پیجرهای حزبالله لبنان در شهریور ۱۴۰۳ مجروح شد و پس از مدتی از بیمارستان مرخص گردید. در روز ۳۰ شهریور ۱۴۰۳، نیروی هوایی ارتش اسرائیل به پایگاه اصلی حزبالله در ضاحیه جنوبی بیروت حمله کرد. در این حمله، ۱۶ نیروی حزبالله، از جمله ابراهیم عقیل، به شهادت رسیدند. عقیل در اول مهر ۱۴۰۳ در لبنان تشییع و در قبرستان روضة الشهدای بیروت دفن شد.
ابو علی رضا
ابوعلی رضا، ملقب به حاج ابوحسین، ۶۰ ساله (متولد ۱۹۶۴ میلادی) و از اهالی روستای باریش واقع در جنوب لبنان است. او نیز مانند علی کرکی به دلایل امنیتی زندگی پنهانی دارد و اطلاعات زیادی درباره او در دسترس نیست.
ابوعلی رضا به عنوان یکی از فرماندهان نسل سوم حزبالله شناخته میشود و آموزشهای نظامی پیشرفتهای را در ایران گذرانده است. او به ندرت در انظار عمومی ظاهر میشود و در مواردی که حضور پیدا میکند، چهرة خود را میپوشاند یا با احتیاط بالا در جلسات نظامی حاضر میشود تا شناسایی نشود.
ابوعلی رضا رهبری یگان بدر، یکی از تشکیلات نظامی برجسته حزبالله، را بر عهده داشت. او پس از ترور ابراهیم عقیل، فرمانده واحد نخبۀ رضوان، در ۲۰ سپتامبر، مسئولیت این واحد را نیز بر عهده گرفت.
ابوعلی مغز متفکر طراحی و اجرای حملات موشکی و ضد تانک به نیروهای ارتش اسرائیل بود. او عملیاتهای حزبالله در منطقه براچیت واقع در جنوب لبنان را رهبری کرده و فعالیتهای این گروه را در منطقه جنوبی تحت بررسی و نظارت قرار میداد.
وی در دهۀ ۱۹۹۰ از یک ترور جان سالم به در برد و به تدریج پستهای نظامی مختلفی را در حزبالله بر عهده گرفت و به یکی از فرماندهان برجسته در محور جنوب تبدیل شد. ابوعلی تنها فرماندهای است که از ترورهای پیدرپی حملههای جنگندههای اسرائیل به ضاحیه بیروت جان سالم به در برده است. اسرائیل مدعی ترور او میشود، اما حزبالله این ادعا را رد و تکذیب میکند. به تازگی، حمله جدید ارتش اسرائیل به منطقه الغبیره در ضاحیه جنوبی بیروت و هدف قرار دادن یکی از فرماندهان حزبالله در یک آپارتمان، خبر از ترور ابوعلی رضا میدهد که اطلاعاتی از تکذیب شدن آن در دسترس نیست.
محمد نعمه ناصر
محمد نعمه ناصر، معروف به «ابو نعمه»، متولد ۱۵ اردیبهشت ۱۳۴۴ در شهر حدثه در جنوب لبنان، از اولین رزمندگانی بود که به مقاومت اسلامی لبنان پیوست و در سال ۱۹۸۶، زمانی که تنها ۲۰ سال داشت، بهطور رسمی به صفوف حزبالله پیوست.
محمد ناصر در سال ۲۰۱۶ فرمانده یکی از یگانهای زمینی حزبالله بهنام یگان عزیز شد. او یکی از چندین مبارزی بود که حمله نفوذی به پایگاه نظامی اسرائیل در بیت یاحون، روستایی همسایه حدثه در نزدیکی بیت جبیل، را رهبری کرد. این شهید در جریان مبارزات آزادسازی که در ۲۵ می ۲۰۰۰ به وقوع پیوست، چندین بار مجروح شد، اما هیچگاه از مبارزه کنار نرفت و تا آخرین لحظه به جهاد و مقاومت ادامه داد.
او در رشته کوههای شرقی که بین لبنان و سوریه واقع است، به دلیل پیچیدگیهای جغرافیایی منطقه، در یکی از شدیدترین نبردها حضور داشت و در آنجا نیز جراحاتی بر او وارد شد. سرانجام حزبالله در سال ۲۰۱۷ موفق به آزادسازی این منطقه از دست تروریستها شد. ابو نعمه در آخرین نبرد علیه اشغالگران اسرائیل، نبرد سیل الاقصی، فرماندهی و نظارت بر عملیاتهای متعدد علیه سایتها، پایگاهها، زیرساختها و مواضع نظامی اسرائیل را بر عهده داشت.
ابونعمه فرمانده یگانی بود که نظامیان اسرائیلی را از پادگان «برانیّت» در شمال سرزمینهای اشغالی فراری داد و همچنین نخستین و دومین عملیات هدفگیری بالونهای جاسوسی ارتش اشغالگر اسرائیل تحت نظر این شهید انجام شد. بسیاری از عملیاتهای موشکی نیز به فرماندهی او صورت گرفته است.
ابونعمه در طول دوران فعالیت خود، به دلیل عملکرد عالیاش در جبهههای جنگ، جوایز نظامی متعددی از سید حسن نصرالله، دبیر کل حزبالله دریافت کرد.
وی روز چهارشنبه ۱۲ تیر ۱۴۰۳ در منطقه الحوخ بر اثر حمله پهپادی به خودروی وی در نزدیکی بیمارستان در شهر صور به شهادت رسید.
ابوعلی رضا، یکی از فرماندهان نسل سوم حزبالله، بهعنوان یک شخصیت کلیدی در عملیاتهای نظامی شناخته میشود. او آموزشهای نظامی پیشرفتهای را در ایران گذرانده و به ندرت در انظار عمومی ظاهر میشود. در مواقعی که حضور پیدا میکند، معمولاً چهره خود را میپوشاند یا با احتیاط بالا در جلسات نظامی شرکت میکند تا شناسایی نشود.
ابوعلی رضا رهبری یگان بدر، یکی از تشکیلات نظامی برجسته حزبالله را بر عهده داشت. پس از ترور ابراهیم عقیل، فرمانده واحد نخبۀ رضوان، در تاریخ ۲۰ سپتامبر، مسئولیت این واحد را نیز عهدهدار شد. او مغز متفکری بود که حملات موشکی و ضدتانکی به نیروهای ارتش اسرائیل را طراحی و اجرا میکرد.
وی عملیات حزبالله در منطقه براچیت واقع در جنوب لبنان را رهبری کرده و فعالیتهای حزبالله در این منطقه را مورد بررسی و پایش قرار میداد. در دهه ۱۹۹۰، او از یک ترور جان سالم به در برد و به تدریج پستهای نظامی مختلفی را در حزبالله بر عهده گرفت و به یکی از فرماندهان برجسته در محور جنوب تبدیل شد.
ابوعلی رضا تنها فرماندهای است که از ترورهای پیدرپی ارتش اسرائیل در ضاحیه بیروت جان سالم به در برده است. اسرائیل مدعی ترور او شده، اما حزبالله این ادعا را رد و تکذیب کرده است. حمله جدی ارتش اسرائیل به منطقه الغبیر در ضاحیه جنوبی بیروت و هدف قرار دادن یک فرمانده حزبالله در یک آپارتمان، آخرین خبر از تلاش برای ترور ابوعلی رضا به شمار میآید. اطلاعاتی از تکذیب شدن این عملیات در دست نیست.
عبدالله عباس حجازی
عبدالله عباس حجازی، معروف به «بال»، در سال ۱۹۸۷ در روستای حورتعال واقع در منطقه بقاع لبنان به دنیا آمد. او از اعضای برجسته حزبالله لبنان بود و طی فعالیتهایش در مسیر مقاومت و مبارزه علیه رژیم صهیونیستی، به عنوان یکی از رزمندگان این جنبش شناخته میشود.
حجازی در جریان یکی از عملیاتهای حزبالله به شهادت رسید. در ۲۳ سپتامبر ۲۰۲۴، ارتش اسرائیل حملات هوایی گستردهای به مناطق جنوبی و شرقی لبنان انجام داد که منجر به کشته شدن دستکم ۷۴۸ نفر و آواره شدن حدود ۱۵۰ هزار نفر شد. در یکی از این حملات، خانه عبدالله حجازی هدف قرار گرفت و منجر به کشته شدن ۹ نفر از اعضای خانوادهاش شد، فقط پسر ۵ سالهاش از زیر آوار زنده بیرون کشیده شد.
پس از این حملات، حزبالله لبنان در پاسخ به تجاوزات رژیم صهیونیستی، هشتمین عملیات تهاجمی علیه مواضع نظامیان اسرائیلی را در شمال سرزمینهای اشغالی انجام داد. این عملیاتها شامل هدف قرار دادن پایگاههای بغدادی، راهب، العبادی، مالکیه، حدب یارین و تپه کرنتینا بود. عبدالله عباس حجازی نمونۀ بارزی از رزمندگان حزبالله بود که جان خود را در راه مقاومت و دفاع از سرزمین و ملت لبنان فدا کرد.
حسن احمد حدری
حسن احمد حدری یکی از اعضای حزبالله لبنان بود که در جریان حملات اسرائیل به لبنان در سال ۲۰۲۴ به شهادت رسید. در ۲۳ سپتامبر ۲۰۲۴، ارتش اسرائیل حملات هوایی گستردهای به مناطق جنوبی و شرقی لبنان انجام داد که منجر به کشته شدن دستکم ۷۴۸ نفر و آواره شدن حدود ۱۵۰ هزار نفر شد. در یکی از این حملات، خانه حسن احمد حدری هدف قرار گرفت و منجر به کشته شدن ۹ نفر از اعضای خانوادهاش شد، تنها پسر ۵ سالهاش از زیر آوار زنده بیرون کشیده شد.
بعد از این حملات، حزبالله لبنان در پاسخ به تجاوزات رژیم صهیونیستی، هشتمین عملیات تهاجمی علیه مواضع نظامیان اسرائیلی در شمال سرزمینهای اشغالی انجام داد. حسن احمد حدری نمونۀ دیگری از رزمندگان حزبالله بود که جان خود را در راه مقاومت و دفاع از سرزمین و ملت لبنان فدا کرد.
ابوحسن بیز
علیمحمد بیز، معروف به «ابوحسن»، از فرماندهان ارشد حزبالله لبنان و اهل شهر مشغره در منطقه بقاع بود. وی در سال ۲۰۱۵ در جریان نبردهای سوریه مجروح شد و پس از بهبودی، مجددًا به جبهههای نبرد بازگشت.
سرانجام، در ماه می ۲۰۱۷، در حین مبارزه با تروریستهای تکفیری در سلسله کوههای الشومریه در جنوب شرق ریف حمص به شهادت رسید. پسر برادر این فرمانده نیز یک سال پس از عموی خود در سوریه به شهادت رسید. شهید محمد عدنان بیز، با نام جهادی «سراج نورالدین»، از اهالی شهر مشغره بود و در ۱۲ می ۲۰۱۸ در درگیری با تروریستهای تکفیری در دفاع از حرم اهل بیت (ع) به شهادت رسید.
سید حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان، در مصاحبههای به مناسبت بیست و یکمین سالگرد شهادت فرزندش، سید محمدهادی نصرالله، از ویژگیهای اخلاقی و مجاهدتهای فرزندش سخن گفت و اشاره کرد که برای شنیدن خبر شهادت «ابوحسن» آماده بودند.
شهادت ابوحسن به عنوان یکی از فرماندهان برجسته حزبالله، نشاندهنده تعهد و فداکاری اعضای این جنبش در مسیر مقاومت و مبارزه با نیروهای متخاصم در منطقه بود.
فؤاد شُکُر
فؤاد شُکُر، معروف به «حاج محسن» یا «سید محسن شکر»، در ۲۵ آوریل ۱۹۶۱ میلادی (۵ اردیبهشت ۱۳۴۰ شمسی) در روستای نبیشیت واقع در منطقه بعلبک لبنان به دنیا آمد. او از بنیانگذاران حزبالله لبنان به شمار میآید و نقش فعالی در تأسیس و سازماندهی نخستین گروههای مقاومت اسلامی در دهه ۱۹۸۰ میلادی داشت.
شکر به عنوان یکی از فرماندهان ارشد نظامی حزبالله و مشاور نظامی سید حسن نصرالله، دبیرکل این سازمان، شناخته میشد. او در طراحی و اجرای عملیاتهای بزرگ علیه نیروهای اسرائیلی نقش کلیدی داشت و به عنوان مسئول نظارت بر پروژه موشکهای هدایتشونده حزبالله معرفی شده است.
شکر همچنین مسئولیت آموزش نیروهای حزبالله و ارتش در طول جنگ داخلی سوریه را در مبارزه با گروههای تروریستی سلفی تکفیری بر عهده داشت. او عضو ارشد «شورای جهاد»، بالاترین نهاد نظامی حزبالله، بود و از دوستان نزدیک عماد مغنیه، فرمانده نظامی ارشد حزبالله، محسوب میشد.
فؤاد شکر در حمله هوایی اسرائیل در ۳۰ ژوئیه ۲۰۲۴ (۸ مرداد ۱۴۰۳)، در ساختمانی در ضاحیه جنوبی بیروت کشته شد. این حمله بخشی از تلاشهای اسرائیل برای تضعیف حزبالله و حذف فرماندهان ارشد آن بود. این اقدام واکنشهای گستردهای را به دنبال داشت و شخصیتهای مختلف سیاسی و مذهبی، ترور او را محکوم کردند. سید حسن نصرالله نیز از انتقام خون او سخن گفت.
فؤاد شکر در قبرستان روضة الشهیدین بیروت به خاک سپرده شد و یاد او به عنوان یکی از فرماندهان برجسته مقاومت اسلامی لبنان گرامی داشته میشود.
طالب سامی عبدالله (حاج ابوطالب)
طالب سامی عبدالله، ملقب به «حاج ابوطالب»، در سال ۱۹۶۹ در شهر عدشیت در جنوب لبنان به دنیا آمد. او به عنوان یکی از قهرمانان جنگ ۳۳ روزه میان اسرائیل و حزبالله لبنان (تموز) شناخته میشود و یکی از ارشدترین عوامل حزبالله در این جنگ بود.
در اوایل دهه ۹۰، ابوطالب برای حمایت از مسلمانان بوسنی به جبهههای جنگ در آن کشور رفت و در کنار علی عزت بگوویچ به دفاع از مسلمانان بوسنی جنگید. به عنوان یکی از رهبریهای تاریخی مقاومت اسلامی لبنان وابسته به حزبالله، او فرمانده نیروهای بخش شرقی بود که از شهرک بنت جبیل تا مزارع اشغالی شُبعا در لبنان امتداد داشت. وی همچنین فرمانده یگان «النصر» بود که مسئولیت عملیات این حزب در منطقه میانی نوار مرزی جنوب لبنان با اسرائیل تا رودخانه لیتانی را بر عهده داشت. عبدالله بر بخش شرقی جنوب لبنان نظارت داشت و از آنجا موشکهای اغلـب به جلیـل علیـا و بلندیهای جولان هدف قرار میگرفتند.
این شهید در زمان حمله، در پست فرماندهی خود و در حال صدور دستور شلیک موشک به سمت کفار بلوم در اوایل عصر بود. از سال ۲۰۱۶، عبدالله فرماندهی بخش شرقی یگان النصربر عهده داشت که در ماههای اخیر موشکهایی به سمت جلیـل علیـا و بلندیهای جولان شلیک میکرد.
ابوطالب همچنین رهبری مجموعهای از حملات تلافیجویانه در منطقه جلیـل علیـا و شُبعا در سالهای اخیر را بر عهده داشت، از جمله پاسخ به ترور جهاد مغنیه، پسر عماد مغنیه، فرمانده نظامی قدرتمند این سازمان. او در طول جنگ دوم لبنان، فرماندهی تیپ بنت جبیل را بر عهده داشت و در تابستان ۲۰۰۶ در نبردهای سنگین علیه نظامیان اسرائیل در مارون الراس شرکت کرد. در اواخر عمر خود، بر شلیک موشک به سمت مناطق «رامیم» و «کریات شمونا» نظارت داشت.
طالب سامی عبدالله در بامداد چهارشنبه، ۲۳ خرداد ۱۴۰۳ مصادف با ۱۲ ژوئن ۲۰۲۴، در حمله هوایی رژیم صهیونیستی به شهرک «جویا» در جنوب لبنان به شهادت رسید. یاد او به عنوان یکی از فرماندهان برجسته مقاومت اسلامی لبنان گرامی داشته میشود.
وسام الطویل
وسام حسن الطویل، متولد ۱۹۷۵ در شهرک خربة سلم، متأهل و دارای چهار فرزند بود. از سال ۱۹۸۵، وی به مقاومت حزبالله پیوست و به سرعت در رتبههای آن ارتقا یافت و به یکی از برجستهترین رهبران حزبالله تبدیل شد. الطویل مسئولیتهای متعددی در این گروه داشت، از جمله مسئولیت پرونده صنعتیسازی نظامی و پرونده عملیات خارجی. همچنین او یکی از اعضای شورای مرکزی حزبالله بود.
طی سالهای ۲۰۰۰ تا ۱۹۹۲، الطویل در عملیاتها و شناساییهای مقابل اشغالگران حضور فعالی داشت. به ویژه پس از تجاوز اسرائیل به لبنان در آوریل ۱۹۹۶ در منطقه اقلیم التفا، برای عملیاتهای شناسایی و جمعآوری اطلاعات فعالیت کرد و بعد از آن مسئولیت فرماندهی در جنبش حزبالله را بر عهده گرفت. او تا سال ۲۰۱۱ رکنی کلیدی در روند توسعه مقاومت بود و با شروع جنگ سوریه در سال ۲۰۱۱ در خط مقدم نیروهای متحد برای مقابله با سازمانهای تروریستی قرار گرفت. همچنین، الحاج جواد در آزادسازی عراق از چنگ تروریستهای داعش نیز حضور داشت.
در زمان شهادت، الطویل عملیات حزبالله را در جنوب لبنان در چارچوب آنچه به عنوان «لشکر الرضوان» شناخته میشود، رهبری میکرد؛ نیرویی ویژه شامل مبارزان نخبه که مأموریتهای مهم را اجرا میکردند.
وسام الطویل در ۸ ژانویه ۲۰۲۴ در حمله هوایی اسرائیل به یک خودرو در روستای مجدال سلیم لبنان به شهادت رسید. یاد او به عنوان یکی از فرماندهان برجسته مقاومت اسلامی لبنان گرامی داشته میشود.
عباس سامی مسلمانی (سراج علی)
عباس سامی مسلمانی، معروف به «سراج علی»، متولد ۱۹۸۵ در شهرک جبین در جنوب لبنان بود. او از یاران حاج ابراهیم عقیل، یکی از فرماندهان نظامی حزبالله، محسوب میشد. عباس همچنین برادرانی به نامهای حسن، علی و ابراهیم داشت که پیش از او به شهادت رسیده بودند.
عباس در تاریخ ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۴ در حمله رژیم صهیونیستی به ضاحیه جنوبی بیروت به شهادت رسید. یاد او به عنوان یکی از رزمندگان و مجاهدان مقاومت اسلامی لبنان زنده خواهد ماند.
منبع: سدید
انتهای خبر/