استاد دانشگاه در گفتگو با «راوی خبر»:
امام رضا(ع) پناهگاه عاطفی و معنوی ایرانیان است
محمد رجبی، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «راوی خبر»؛ به تبیین جایگاه امام رضا (ع) در فرهنگ دینی و اجتماعی ایرانیان پرداخت و ریشه‌های پیوند عاطفی مردم با این امام همام را در لایه‌هایی تاریخی، ادبی، فرهنگی و معنوی بررسی کرد.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی حضور پیکر امام رضا (ع) در خاک ایران، مشهد مقدس، این سرزمین را به مکانی مقدس بدل کرده است؛ حضوری که حس میزبانی از یک شخصیت آسمانی را در ضمیر تاریخی مردم ایران نهادینه کرده و نوعی نزدیکی مکانی به امر قدسی ایجاد کرده است که در مورد هیچ امام دیگری تجربه نشده است. نحوه شهادت، مظلومیت، و ویژگی‌هایی چون علم، مهربانی و گفت‌وگوی محترمانه با مخالفان، باعث شده تا امام رضا در چشم ایرانیان نه‌فقط یک رهبر دینی، بلکه پناهگاهی عاطفی و ملموس باشد.
این رابطه در ادبیات، هنر و زندگی روزمره مردم ایران بازتاب یافته است. شعر فارسی از قرن پنجم به بعد، لبریز از مدایح و مرثیه‌هایی است که امام رضا را با القابی چون شمس الشموس و غریب الغربا می‌ستاید. نگارگری، خوشنویسی و معماری حرم نیز جلوه‌ای از این ارادت هنری‌اند. در زیارت‌های مشهد، مردم با امام درد دل می‌کنند، نذر می‌سپارند، و حضورش را در زندگی‌شان حس می‌کنند؛ گویی او همیشه در کنارشان است.
رجبی در ادامه به پدیده‌ی کرامت در فرهنگ دینی ایرانیان پرداخت و آن را تجربه‌ای شخصی، اجتماعی و عاطفی دانست که نه‌تنها برآمده از باور مذهبی، بلکه ریشه‌دار در حافظه جمعی و تجربه‌های نسلی است. دعاهایی که اجابت شده، نذرهایی که گشایش آورده‌اند، و لحظاتی از اتصال با غیب، همگی کرامت را در ذهن و جان مردم باورپذیر کرده‌اند.
او افزود: چنین باورهایی نقشی کلیدی در شکل‌گیری امید، اعتماد اجتماعی و سرمایه فرهنگی دارند. وقتی جامعه به وجود نیرویی غیبی و خیرخواه باور دارد، حتی در شرایط بحرانی هم نوعی امید زنده باقی می‌ماند که مانع فروپاشی روحی جمعی می‌شود. در عین حال، اعمالی نظیر نذر و بخشش، شبکه‌ای از همدلی و پیوند انسانی را پدید می‌آورند که انسجام اجتماعی را تقویت می‌کند.
در بخش پایانی این گفتگو، رجبی به ارادت چهره‌های شاخصی مانند شهید حاج قاسم سلیمانی و آیت‌الله رئیسی به امام رضا (ع) اشاره کرد. او این پیوند را ترکیبی از ایمان شخصی و هویت فرهنگی دانست که چهره‌ای انسانی‌تر و معنوی‌تر از آنان به نمایش گذاشت. حاج قاسم، امام رضا را پناه دل می‌دانست و در زیارت، خود را تنها یک زائر ساده می‌دید. آیت‌الله رئیسی نیز در دوران تولیت آستان قدس، با عنوان «خادم امام رضا» نزد مردم شناخته شد؛ عنوانی که فراتر از یک مقام اداری، عمق پیوند او با اهل‌بیت و خدمت به محرومان را بازتاب می‌داد.
رجبی تأکید کرد که چنین ارادتی، مقاومت را از یک حرکت صرفاً سیاسی به مأموریتی مقدس بدل می‌کند؛ حرکتی در مسیر عدالت، کرامت و مبارزه با ظلم. این نوع مشروعیت، برخاسته از دل باور عمومی مردم است و نه صرفاً از نهادهای رسمی.
هانیه ربیعی_راوی خبر
انتهای خبر/